پزشکان بر اساس منبع درآمدی که دارند، مشمول ۳ نوع مالیات میشوند. مالیات بر حقوق پزشکان، مالیات بر درآمد پزشکان و مالیات تکلیفی پزشکان. در ادامه به شرح تمام این موارد میپردازیم. همچنین مالیات ارزش افزوده پزشکان، جدول مالیات پزشکان و معافیت مالیاتی پزشکان را بررسی میکنیم. با کارگشا تکس همراه باشید و سؤالات خود را در انتهای همین مقاله، با ما در میان بگذارید.
مالیات پزشکان چیست؟ و چطور محاسبه میشود؟
مالیات پزشکان قانون جدیدی نیست و پزشکان هم میبایست مانند تمامی مشاغل دیگر مالیات درآمد خود را پرداخت کنند. ولی با توجه به موارد فرار مالیاتی که در چندسال اخیر از سوی این صنف مشاهده شد، قوانین اداره مالیات برای محاسبه مالیات پزشکان سختگیرانه تر شد. اما واقعا مالیات پزشکان چیست و چطور محاسبه میشود؟
قانون مالیات پزشکان با توجه به میزان درآمد آنها محاسبه شده و هیچ ارتباطی با مدرک تحصیلی و تخصص پزشکان ندارد. قبل از هر چیز لازم است تا با یک تقسیمبندی درست، نقشه ذهنی مالیات پزشکان را ترسیم کنیم.
مالیات پزشکان چطور محاسبه میشود؟
مالیات پزشکان از طریق دو نوع مالیات مستقیم زیر دریافت میگردد.
- مالیات بر درآمد مشاغل
- مالیات بر درآمد حقوق
همچنین خدمات پزشکان در حالت معمول، به ۳ حالت تقسیم میشود.
- پزشکانی که به صورت مستقل فعالیت دارند
- پزشکان استخدام شده در مراکز درمانی
- پزشکان دارای قرارداد با مراکز درمانی
که در ادامه به بررسی مالیات هر کدام میپردازیم.
مالیات بر درآمد پزشکان
مطابق با قانون مالیاتهای مستقیم، همه افراد باید از درآمد حاصل از فعالیتهای شغلی خود، مالیات بر درآمد شغل خود را پرداخت نمایند. این درآمدها اگر به صورت مستقل انجام شود، شامل مالیات مشاغل و اگر به صورت قرارداد کاری باشد، شامل مالیات حقوق میشود. به همین صورت پزشکان هم با توجه به نوع فعالیت خود، مشمول مالیات بر درآمد حقوق و یا مالیات بر درآمد مشاغل میباشند.
مالیات مشاغل پزشکان
مطابق با قانون مالیات مشاغل، پزشکانی که به صورت مستقل مشغول فعالیت هستند، باید با ارسال اظهارنامه، مالیات خود را پرداخت کنند. مبلغ این مالیات مطابق با گروه بندی مشاغل مندرج در ماده ۹۵ قانون مالیات مستقیم محاسبه میشود.
مالیات حقوق پزشکان
مالیات حقوق پزشکان: پزشکان استخدام شده در مراکز درمانی
پزشکانی که در مراکز درمانی مانند بیمارستانها، مراکز اورژانس و درمانگاهها مشغول به کار هستند، شامل مالیات حقوق پزشکان میشوند. به این معنی که اگر مابین پزشک و مرکز درمانی قرارداد کاری منعقد شده باشد، مراکز درمانی موظفند همراه با ارسال لیست حقوق و بیمه، درصدی از مبلغ حقوق پزشکان را در قالب لیست حقوق به سازمان امور مالیاتی تسلیم نمایند.
منظور از مالیات تکلیفی پزشکان چیست؟
گروهی از پزشکان به صورت رسمی، استخدام مراکز درمانی نیستند ولی با این مراکز در قالب یک قرارداد کاری، همکاری میکنند. پزشکان قراردادی، میتوانند قرارداد مشارکتی و یا قرارداد غیر مشارکتی با مراکز درمانی منعقد کنند. که در ادامه به تفسیر این قراردادها میپردازیم.
قرارداد مشارکتی
قرارداد مشارکتی میان پزشکان و مراکز درمانی به این صورت منعقد میشود که هر دو طرف، براساس سهمی که در ارائه خدمات دارند، در درآمد حاصل از درمان بیماران شریک میشوند. پزشک، به واسطه دانش و تخصص خود، و مرکز درمانی یا بیمارستان، به دلیل تأمین تجهیزات، امکانات و خدمات نگهداری، هر کدام درصد مشخصی از این درآمد را دریافت میکنند.
بر اساس این قرارداد، پزشکان و مراکز درمانی موظفند تنها سهم درآمدی خود را ثبت کرده و در سامانه معاملات فصلی (موضوع ماده ۱۶۹ مکرر) اعلام کنند. عدم انجام این تکلیف، حداکثر تا یک ماه و نیم پس از پایان هر فصل، موجب اعمال جریمهای معادل ۱% از معاملات ثبتنشده خواهد شد.
علاوه بر این، مراکز درمانی موظفند:
- معاملات مرتبط با هر پزشک را در سامانه معاملات فصلی ثبت کنند.
- ۱۰% از کل درآمد پزشک را، حتی اگر مبلغ آن پرداخت نشده باشد، طبق قانون بودجه کسر کرده و به حساب اداره امور مالیاتی واریز کنند.
- این مبلغ را در سامانه مالیات تکلیفی پزشکان نیز که به منظور نظمدهی وضعیت مالیاتی پزشکان عمومی و متخصص طراحی شده، ثبت کنند.
قرارداد غیر مشارکتی
برخی از قراردادهایی که مراکز درمانی با پزشکان عمومی و متخصص منعقد میکنند، از نوع غیرمشارکتی هستند. در این نوع قرارداد، پزشک صرفاً برای خدماتی که به بیمارستان ارائه میدهد، مانند جراحی و سایر خدمات درمانی، حقالزحمه دریافت میکند.
در این حالت:
- پزشک باید کل مبلغی را که از مرکز درمانی دریافت میکند، بهعنوان درآمد خود ثبت کند.
- مرکز درمانی نیز موظف است این مبلغ را بهعنوان حقالزحمه در سامانه معاملات فصلی ثبت کند.
عدم ثبت این اطلاعات توسط پزشک یا مرکز درمانی، ممکن است موجب اعمال جریمههای مالیاتی شود.
همچنین، مطابق قانون، مراکز درمانی باید ۱۰% از کل درآمد پزشک را کسر کرده و به حساب اداره امور مالیاتی واریز کنند. این مبلغ باید در سامانه مالیات تکلیفی پزشکان نیز ثبت شود.
معافیتهای مالیاتی پزشکان
پزشکان بسته به نوع قرارداد و شرایط کاری خود، میتوانند از معافیتهای مالیاتی مختلفی بهرهمند شوند. در ادامه، جزئیات این معافیتها توضیح داده شده است:
قرارداد استخدامی در مراکز درمانی خصوصی
اگر پزشکان با مراکز درمانی خصوصی قرارداد استخدامی داشته باشند، تا سقف درآمد حقوق ۴۸۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال در سال ۱۴۰۰ از پرداخت مالیات معاف هستند. درآمدهای بالاتر از این مقدار، بر اساس قوانین مالیات حقوق مشمول مالیات میشوند.
قرارداد استخدامی در مراکز درمانی دولتی
- پزشکانی که با مراکز درمانی دولتی قرارداد استخدامی دارند و در مناطق محروم (طبق لیست سازمان برنامه و بودجه) خدمات درمانی ارائه میدهند، تا ۵۰% مالیات سالانه خود مشمول بخشودگی میشوند.
- پزشکانی که تحت استخدام نیروهای مسلح (مانند نیروهای نظامی و انتظامی) هستند، بهطور کامل از پرداخت مالیات حقوق سالانه معاف خواهند بود.
قرارداد غیر استخدامی (پزشک قراردادی)
- پزشکانی که بهصورت قراردادی با مراکز درمانی همکاری میکنند و حقالزحمه دریافت میکنند، باید هر سال اظهارنامه مالیاتی مشاغل خود را تا پایان خردادماه سال بعد به سازمان مالیاتی ارسال کنند.
- اگر این پزشکان سامانه صندوق فروشگاهی را نصب کرده باشند، مطابق ماده ۱۰۱ قانون مالیاتهای مستقیم، تا مبلغ ۳۶۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال در سال ۱۴۰۰ از درآمد مشمول مالیات آنها کسر میشود.
محدودیت استفاده از معافیتهای مالیاتی
- هر شخص حقیقی میتواند در هر سال مالی، تنها از یک معافیت مالیاتی استفاده کند؛ حتی اگر چندین محل کسبوکار یا شغل داشته باشد.
- در موارد فعالیت مشارکتی، یک شخص حقیقی در هر سال میتواند حداکثر از دو معافیت مالیاتی بهرهمند شود.
جمع بندی
در این مقاله بهطور جامع انواع مالیاتهایی را که پزشکان با آنها روبرو هستند، از جمله مالیات بر درآمد، مالیات حقوق، مالیات تکلیفی، و معافیتهای مالیاتی مختلف، توضیح دادیم. همچنین قراردادهای متنوع پزشکان با مراکز درمانی و اثرات آن بر محاسبات مالیاتی را مورد بررسی قرار دادیم.
با توجه به پیچیدگیهای قوانین مالیاتی و تنوع شرایط شغلی پزشکان، آگاهی از جزئیات و برنامهریزی صحیح مالیاتی برای این گروه از اهمیت بالایی برخوردار است.گاهی اوقات، یک مشاوره مالیاتی حرفهای میتواند مسیر شما را هموارتر کند و در صرفهجویی مالیاتی به شکلی کاملاً قانونی کمک شایانی کند. چرا که نظم در امور مالی، نهتنها یک الزام قانونی بلکه یک سرمایهگذاری هوشمندانه برای آینده شغلی و مالی شماست.